İNSANLARA ORTAK OLAN BiR EVDE TOPLANMASI

İmam Şafii (Allah rahmet etsin) şöyle dedi: Bize, Sakafi, Eyub Ebu Kılabe'nin şöyle dediğini nakletti: Bize Ebu Süleyman Malik b. Huvayris şöyle anlattı: Resulullah (s.a.v) şöyle buyurdu: "Benim nasıl namaz kıldığımı gördüyseniz öyle namazınızı kılın.

Namaz vakti girdiğinde sizden biriniz ezan okusun ve büyüğünüz size imam olsun. " Tahric: Buhari, Ezan 1/212 no: 631; Müslim, Mescidler 1/466.

İmam Şafii (Allah rahmet etsin) şöyle dedi: Bunlar beraber gelen bir topluluktur. Muhtemel ki, kıraatleri ve fıkıhları aynıdır, bu sebeple onlara imam olacak kişinin onların büyükleri olmasını emretti. Ben de aynısını söylüyor ve bununla amel ediyorum. İnsanlar valinin olmadığı ve kimsenin evi olmayan bir yerde toplandıklarında, kıraati en iyi olanını, en fakihini, en yaşlısını öne sürsünlerlonu imam etsinler. Eğer bu hasletler bir kişide toplanmıyorsa, Kur'an'ı okuyabilen ve namazda yetecek kadar okuyan fakihi öne sürmeleri doğru olur. Yahut Kur'an'ı en iyi bileni eğer namaz fıkhını yeteri kadar biliyorsa, onu öne sürmeleri halinde de doğru olur. Bu iki vasfa haiz olanlardan yaşı büyük olan tercih edilir. Şöyle dendi: En doğrusunu Allah bilir, aralarında kıraati en iyi olan imam olur. Ümmetten, daha önce gelip geçen kişilerin yaşları büyükken Müslüman oluyorlardı. Bu sebepten dolayı fıkhı, Kur'an'dan önce öğreniyorlardı. Onlardan sonra gelenler, Kur'an'ı küçük yaşta ve fıkıhtan önce öğreniyorlardı. Bunların tamamı göz önünde bulundurulduğunda Kur' an'dan bir şeyler okuyabilen fakihin imamlığı daha evladır. çünkü söz konusu kişi, namazda fıkıh açısından nasıl hareket edeceğini bilir. Fıkhı olmayan kişiler de ona bu hususta bir şey öğretemezler. Ama iki şahıs fıkıh ve kıraat açısından müsavi (eşit) olurlarsa, ikisinden, yaşı daha büyük olan imam olur. Resulullah (s.a. v)' in, yaşça büyük olanın imam olması gerektiğini emretmesinin sebebi, gördüğüm kadarıyla -en doğrusunu Allah bilir- kıraat ve fıkıh açısından eşit olmalarından dolayıdır.

Aralarında nesep sahibi bir kişi olmasına rağmen başkasını öne sürmeleri de caizdir. Ama nesep sahibini öne sürerlerse, bu durumu kıraat ve fıkıh durumuna benzetir ve iyi olur derim. Çünkü imamlık, fazilet makamıdır.

Resulullah (s.a.v) şöyle buyurdu: "Kureyş sizin önünüzde olsun, siz onun önünde değil.'' Tahric: Marife, Namaz 2/398; Hafız el-Heysemi, Mecmau'z-levaid'de zikretmiştir. 10/25

Onlardan birisi ehil olup hazır bulunuyorsa, Resulullah (s.a.v)'e tabi olma açısından onu öne sürmek müstehabdır.

İmam Şafii (Allah rahmet etsin) şöyle dedi: Bize Abdülmecid b. Abdülaziz şöyle haber verdi: İbn Cüreyc, Ata'dan şöyle nakletti: Şöyle denirdi: "En fakihleri onlara imam olur. Eğer şahıslar fıkıhta eşitse, kıraati en iyi olanı imam olur. Eğer şahıslar fıkıh ve kıraatte eşitse, bu durumda yaşça büyük olanları onlara imam olur." Sonra kölenin konuyla alakalı olarak imamlığından bahsederek şöyle dedim: "Eğer aralarında en fakihleri köleyse, onlara imam olur mu?" "Evet" dedi. Tahric: Musannef, Abdurrezzak, Namaz 2/388

İmam Şafii (Allah rahmet etsin) şöyle dedi: Bize Abdülmecid b. Abdülaziz şöyle haber verdi: İbn Cüreyc şöyle dedi: Nafi' bana haber vererek şöyle dedi: Medineli bir topluluğun hazır olduğu mescidde kamet yapıldı. Söz konusu mescide yakın bir yerde İbn Ömer'e ait, işlediği arazisi bulunuyordu ve mescidin imamı da onun kölesiydi. O köle ve arkadaşlarının ikameti oradaydı. Abdullah b. Ömer onları duyunca, namazı onlarla beraber kılmak için yanlarına geldi. Mescidin sahibi olan köle, ona şöyle dedi: "Öne geçip bize namazı kıldır." Abdullah ona şöyle dedi: "Mescidinde namazı senin kıldırman benim kıldırmamdan daha haktır." Bunun üzerine mescidin sahibi olan köle, namazı kıldırdı. Tahric: Musannef, Abdurrazzak, Namaz 2/399-400

İmam Şafii (Allah rahmet etsin) şöyle dedi: Mescidin sahibi, evın sahibi gibidir. Bu durumlarda sultanın dışında başka birisinin öne geçmesini mekruh sayarım.

Eğer imamlığını mekruh saydığım adamlardan birisi namazı kıldımsa, imamlığı geçerli sayılır. Ama doğru olan, -izah ettiğim gibi- fıkıh ehlinden, kıraat ehlinden yaşça büyük olan ve nesep ehlinden olanı öne sürmektir. Muhacir bir A'rabi yahut köylü bir bedevinin imam olmasında -inşaallahbeis yoktur. Ancak ben, imamlık hususunda her zaman fazilet ehlinin öne geçmesini uygun görürüm.

Kim namazı kıldıran baliğ bir Müslümanın arkasında namazını kılarsa, kıldıranın namazı ve ona tabi olanın namazı geçerli olur. Namazı kıldıran şahıs, dini açıdan pek övgüye mazhar olmayan birisi olsa da namazları geçerlidir. Yani ulaşmış olduğu durum dini açıdan övgüyü hak edecek bir durum değildir. Resulullah (s.a.v)'in ashabı, fiilleri açısından övülmeyi hak etmeyen sultanın ve diğerlerin arkasında namaz kılmışlardır.

İmam Şafii (Allah rahmet etsin) şöyle dedi: Bize Müslim şöyle haber verdi: İbn Cüreyc, Nafi'den şöyle nakletti: Abdullah b. Ömer, Mina'da İbn Zübeyir'in savaşında ayrılmış olmasına rağmen Haccac ile beraber Mina'da namazı kılmıştır. Tahric: Marife, Namaz 2/399; Aynı isnat ile Sünen el-Kübra, 3/121

Bize Rebi', İmam Şafii'nin şöyle dediğini haber verdi: Bize Hatim şöyle haber verdi: Cafer b. Muhammed, babasından şöyle nakletti: "Hasan ve Hüseyin -Allah onlardan razı olsun- Mervan'ın arkasında namaz kılıyorlardı." Bunun üzerine şöyle sordu: "Evlerine döndükten sonra tekrar namazı kılmazlarfiade etmezler miydi?" "Allah'a yemin olsun ki hayır. İmamların namazlarının üzerine tekrar namaz kılmazlardı. " Tahric: Marife, Namaz 2/399-400; Sünen el-Kübra, 3/122

Sonraki için tıkla:

BAŞKASINA İMAM OLMAYA NİYET ETMEYEN'İN ARKASINDA NAMAZA DURMAK